توابع انتقالی و پهنه بندی عنصر آهن در بذر گندم و خاک برخی مزارع جنوبی استان خوزستان

این پژوهش به منظور ایجاد توابع انتقالی و پهنه بندی عنصر آهن در بذر و شناخت عوامل موثر بر جذب آن در برخی مزارع گندم مناطق جنوبی استان خوزستان اجرا شد. بدین منظور در زمان رسیدگی گندم، از 121 مزرعه مناطق اهواز، دشت آزادگان، هندیجان، خرمشهر، ماهشهر، شادگان، رامهرمز و امیدیه به صورت وزنی نمونه برداری جفتی از خاک و بذر گندم انجام ونمونه ها برای اندازه گیری میزان آهن و برخی ویژگیهای خاک به آزمایشگاه ارسال شد. نتایج نشان داد، میانگین مقدار عنصر آهن در بذر و خاک، به ترتیب 5/56 و 56/12 میلی گرم در کیلوگرم بود. بیش از 50 درصد از خاک های مورد مطالعه دارای میزان آهن کمتر از 10 میلی گرم در کیلوگرم بودند. غلظت آهن در بذر گندم با مقدار شوری خاک همبستگی مثبت و معنی دار (*74/0=r) داشت. بین مقدار آهن خاک با درصد رس (*73/0=r)، ظرفیت تبادل کاتیونی (*82/0=r)، فسفر (*75/0-=r) و شوری (**86/0=r) نیز همبستگی مثبت و معنی داری وجود داشت. به عبارت دیگر، عامل شوری دارای نقش مهمی در افزایش جذب آهن بوسیله گیاه بود. تابع انتقالی حاصل نشان داد که غلظت آهن در بذر رابطه (96/0=r2) معنی دار با ویژگی های شوری، فسفر و ظرفیت تبادل کاتیونی خاک داشت. بررسی توزیع مکانی عنصر آهن در بذر و خاک نیز نشان داد که مدل کروی، از قابلیت مناسبی برای بیان پراکنش این عنصر در بذر و خاک برخوردار است.